దక్ష యాగము - 87

4-187-చ.
"హరి! భవ దుఃఖ భీషణ దవానల దగ్ధతృషార్త మన్మనో
ద్విరదము శోభితంబును బవిత్రము నైన భవత్కథా సుధా
సరి దవగాహనంబునను సంసృతి తాపము వాసి క్రమ్మఱం
దిరుగదు బ్రహ్మముం గనిన ధీరుని భంగిఁ బయోరుహోదరా!"
4-188-వ.
యజమాని యగు ప్రసూతి యిట్లనియె.

టీకా:
హరి = నారాయణ; భవ = సంసారమునందలి; దుఃఖ = దుఃఖము అనెడి; భీషణ = భయంకరమైన; దవానల = కార్చిచ్చుచే; దగ్ధ = కాలి; తృష = దప్పిక; ఆర్త = బాధపడిన; మత్ = నా యొక్క; మనస్ = మనసు అనెడి; ద్విరదము = ఏనుగు; శోభితంబున్ = శోభిల్లుతున్నది; పవిత్రమున్ = పవిత్రము; ఐన = అయిన; భవత్ = నీ యొక్క; కథా = కథలు అనెడి; సుధా = అమృతపు; సరిత్ = ప్రవాహములో; అవగాహనంబునను = స్నానముచేయుట వలన; సంసృతి = సంసార; తాపమున్ = బాధను; వాసి = పోగొట్టుకొని; క్రమ్మఱందిరుగదు = మరలిరాదు; బ్రహ్మమున్ = పరబ్రహ్మమును; కనిన = దర్శించిన; ధీరుని = విధ్వాంసుని; భంగిన్ = వలెను; పయోరుహోదరా = నారాయణ {పయోరుహోదరుడు - పయోరుహము (పద్మము) ఉదరమున కలవాడు, విష్ణువు}. యజమాని = యజమానుని భార్య; అగు = అయిన; ప్రసూతి = ప్రసూతి; ఇట్లు = ఈవిధముగ; అనియె = పలికెను.

భావము:
“శ్రీహరీ! సంసార దుఃఖం అనే భయంకరమైన కార్చిచ్చుకు చిక్కి మా మనస్సు అనే ఏనుగు తపించి దప్పిగొన్నది. ఇప్పుడు నీ పవిత్ర గాథలనే అమృత స్రవంతిలో మునిగి తేలి సంసార తాపాన్ని పోగొట్టుకున్నది. పరబ్రహ్మతో ఐక్యాన్ని సంపాదించిన ధీరునివలె ఆ నదిలో నుండి తిరిగి బయటికి రావటం లేదు.” యజమానుని భార్య అయిన ప్రసూతి ఇలా అన్నది.

http://telugubhagavatam.org/?tebha&Skanda=4&Ghatta=9&padyam=187

:: చదువుకుందాం భాగవతం; బాగుపడదాం మనం అందరం ::